Brak wyboru przez Sejm RP Przewodniczącego Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 uniemożliwia realizowanie przez nią wszystkich ustawowo przewidzianych obowiązków. Konieczny jest pilny wybór wskazanej osoby mogącej pokierować działaniami Państwowej Komisji. Pomimo wskazanej sytuacji Państwowa Komisja na co dzień stara się realizować liczne inne działania mające na celu ochronę małoletnich przed wykorzystaniem seksualnym.

 

Działania Państwowej Komisji (PKDP) realizowane są nieprzerwanie w trzech kluczowych obszarach

1. prowadzenia spraw przedawnionych,
2. prowadzenia spraw indywidualnych kierowanych do PKDP, (wysłuchanie osób, które zgłaszają przypadki wykorzystania seksualnego osób małoletnich)
3. podejmowania działań edukacyjnych, prewencyjnych oraz badawczych,.

 

W pierwszym obszarze Państwowa Komisja (PKDP) podjęła na początku czerwca br. 28 spraw (z 217 skierowanych do niej dotychczas spraw przedawnionych). W 4 sprawach PKDP podjęła uchwałę o ich umorzeniu, natomiast w 9 odmówiono wszczęcia postępowania. Po wejściu w życie nowelizacji ustawy o Państwowej Komisji, w dniu 27 lutego 2023 r. przygotowano dokumenty oraz procedury niezbędne do prowadzenia postępowań wyjaśniających, które skutkować mogą wpisaniem osoby wskazanej jako sprawca do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Zabezpieczona została także przestrzeń do prowadzenia ww. postępowań w warunkach zapewniających możliwość profesjonalnego działania orzeczniczego. Jak wielokrotnie wskazywała PKDP konieczny jest w tym momencie wybór Przewodniczącego Państwowej Komisji, który pokieruje omawianymi postępowaniami.

Brak wyboru przywołanej osoby nie zahamował jednak aktywnych działań PKDP w obszarze spraw indywidualnych. PKDP prowadzi obecnie 481 sprawy: są to sprawy w toku tzn. monitorowane. Od chwili rozpoczęcia przyjmowania spraw (24. listopada 2020 r.) zbadano i zakończono 551 spraw. Państwowa Komisja przekazała do prokuratury zgodnie z art. 22 Ustawy o Państwowej Komisji 342 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa / niezawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa. Państwowa Komisja w 26 sprawach złożyła oświadczenia o wstąpieniu do postępowania na prawach oskarżyciela posiłkowego. Działała (lub nadal działa) na prawach strony w 20 postępowaniach sądowych. W 1 sprawie działa jako osoba zaufania w postępowaniu cywilnym. Ponadto PKDP złożyła 19 wniosków do Prokuratora Generalnego tj. 17 wniosków o wniesienie kasacji i 2 o wniesienie skargi nadzwyczajnej do Sądu Najwyższego. 10 wniosków zostało uwzględnionych i Prokurator Generalny wniósł kasacje (w 1 przypadku skargę).

W ramach codziennej pracy PKDP na uwagę zasługują również aktywności z trzeciego obszaru dotyczącego: edukacji, prewencji oraz badań, w szczególności zjawiska wykorzystania seksualnego dzieci.

Państwowa Komisja zainicjowała dwie ogólnokrajowe Kampanie społeczne:

– „Nie wybaczysz sobie” (#RozmawiajReaguj”) oraz

– „Bezpieczne wakacje”.

Pierwsza z nich promowana była m.in. bilbordach w Warszawie, Trójmieście, Krakowie, Poznaniu, Łodzi, Wrocławiu, Szczecinie i miastach Aglomeracji Śląskiej, w portalach parentingowych i innych stronach internetowych poruszających tematykę rodzinną, ogólnokrajowej platformie Librus oraz w warszawskim metrze. W jej promocję włączyła się również Policja oraz liczne urzędy wojewódzkie, miejskie oraz powiatowe. Plakaty kampanii „Nie wybaczysz sobie”  były szeroko kolportowane: ulotki informacyjne skierowano do placówek oświatowych (280 paczek – ponad 6 tys. sztuk materiałów). Wysyłka nadal trwa, gdyż ciągle zgłaszane jest zapotrzebowanie na materiały. Dotychczas przyjęto 314 zgłoszeń.

Elektroniczną wersję plakatów „Nie wybaczysz sobie” przesłano ponadto do wszystkich urzędów wojewódzkich, starostw powiatowych, części gmin, urzędów marszałkowskich – departamentów rozwoju wsi i obszarów wiejskich. (Informacje o kampanii pojawiły się w ponad 1000 komunikatów medialnych)

Druga z wspomnianych kampanii, a wiec „Bezpieczne wakacje” promowana była przez okres letniego wypoczynku w pociągach PKP Intercity (Dotarła do 2 mln osób). W jej rozpropagowanie włączyli się znani influencerzy, który na Tik Toku nagrali kilka, kierowanych do młodzieży filmów o profilaktycznym charakterze (łącznie 400 tys. odsłon). W ramach zainicjowanej w tym temacie współpracy PKDP z ekspertami powstał dedykowany dla rodziców webinar, nagrany przez psychologów zajmujących się tematyką wsparcia rodziców (łącznie 20 tys wyświetleń).

W obszarze działalności edukacyjnej na uwagę zasługuje również współpraca PKDP z Światową Organizacją Zdrowia (WHO) oraz Instytutem Sportu. W ramach tej aktywności realizowano takie inicjatywy, jak:

• udział w redakcji treści edukacyjnych dla młodzieży przygotowanych po szkoleniu przez Instytut Sportu,
• prowadzenie, podczas szkolenia dla trenerów, modułu warsztatowego dotyczącego ochrony dzieci w sporcie, którego organizatorem, wraz z PKDP był Instytut Sportu i WHO.

Przedstawiciele PKDP obecni były także w trakcie licznych kongresów oraz konferencji dedykowanych pedagogom, psychologom oraz wychowawcom poszukującym informacji związanych z prewencją wykorzystania seksualnego dzieci. W połowie listopada zaplanowana jest kolejna debata naukowa PKDP, która tym razem wraz z Uniwersytetem Medycznym w Lublinie podejmie temat roli personelu medycznego w rozpoznawaniu i reagowaniu na przemoc seksualną wobec dzieci. Pierwsza debata odbyła się w listopadzie 2022 r. i dotyczyła ochrony dzieci z niepełnosprawnością przed przemocą seksualną.

Obecnie Państwowa Komisja w sposób intensywny przygotowuje się do publikacji trzeciego już merytorycznego Raportu. Dotyczyć będzie on w szczególności kompensat, jakie uzyskały osoby skrzywdzone przestępstwem pedofilii. W ramach wskazanych tutaj prac od dłuższego czasu prowadzone są dokładne badania jakościowe zakończonych spraw cywilnych. Publikacja Raportu zaplanowana jest na koniec roku 2023.