Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości
w sprawie opracowania rozwiązań legislacyjnych
dotyczących wykonywania zawodu biegłego seksuologa
– komentarz Justyny Kotowskiej, wiceprzewodniczącej Państwowej Komisji
Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania pedofilii postanowiła przyjrzeć się sytuacji biegłych seksuologów w Polsce, ze względu na przepisy tzw. „Ustawy Kamilkowej” oraz na propozycję zawężenia grupy specjalistów uprawnionych do opiniowania w sprawach przemocy seksualnej wobec małoletnich poniżej 15 roku życia tylko do lekarzy seksuologów lub psychologów z uprawnieniami seksuologa sądowego.
Z analizy ilościowej wykonanej przez Departament Edukacji i Prewencji wynika, że obecnie na listach sądów okręgowych w Polsce znajduje się 70 biegłych seksuologów, z czego największą grupę stanowią seksuolodzy, którzy są psychologami. Psycholodzy z uprawnieniami seksuologa sądowego stanowią zdecydowaną mniejszość, a lekarzy seksuologów jest zaledwie kilku. Na listach 18 sądów okręgowych w nie ma ani jednego seksuologa. Choć grupę powiększają biegli powoływani ad hoc, nadal jest to niewystarczające. Zwłaszcza, że liczba przestępstw przeciwko wolności seksualnej wobec dzieci rośnie.
Zawężanie grupy osób uprawnionych do opiniowania zwiększa ryzyko paraliżu postępowań, gdyż sądy okręgowe pozostaną bez biegłych seksuologów, uprawnionych do opiniowania.
Niepokój budzi również brak jednej bazy biegłych seksuologów, co byłoby potrzebne zwłaszcza w przypadku spraw dotyczących wykorzystania seksualnego małoletnich. W tym zakresie podzielamy stanowisko Rzecznika Praw Obywatelskich, który postuluje wprowadzenie krajowej listy biegłych oraz powoływanie rady specjalistów, którzy mogliby opiniować zarówno kandydatów na biegłych, jak i okresowo osoby wpisane na omawianą listę. Widzimy pilną potrzebę wprowadzenia obligatoryjnego opiniowania seksuologicznego i psychiatrycznego sprawców wykorzystywania seksualnego dzieci poniżej 15 roku życia.
W piśmie do Ministra Adama Bodnara zwracamy również uwagę na konieczność poprawienia jakości opinii i warunków pracy biegłych, poprzez ujednolicenie standardów dotyczących kosztów uzyskania specjalizacji w zakresie seksuologii oraz zapewnienie dostępu do bezpłatnych szkoleń, np. z zakresu stosowania narzędzi do oceny ryzyka ponownego popełnienia czynu.
W związku z tym, Państwowa Komisja zwróciła się do Ministra Sprawiedliwości w sprawie opracowania koniecznych rozwiązań legislacyjnych.