Wniosek Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 był wynikiem przeprowadzonego badania akt prawomocnie zakończonego postępowania przygotowawczego, które wykazało błędy w procedurze przesłuchania małoletniej pokrzywdzonej.
Z zarejestrowanego przebiegu tej czynności wynikało, że w Przyjaznym Pokoju Przesłuchań tzw. niebieskim pokoju przebywała osoba nieuprawniona, która bezpośrednio zadawała małoletniej pokrzywdzonej pytania. W protokole ten fakt nie został odnotowany. Państwowa Komisja zwróciła na to uwagę w piśmie do Prokuratora Okręgowego oraz Prezesa Sądu.
Stanowisko Państwowej Komisji zostało przedstawione sędziom orzekającym w pionie karnym celem wyeliminowania podobnych sytuacji w przyszłości.
Dodatkowo, Państwowa Komisja powiadomiła Prokuratora Generalnego o istotnym naruszeniu procedury karnej, a przede wszystkim praw i dobra małoletniego świadka w tym postępowaniu.
Prokurator Generalny poinformował o uwzględnieniu wniosku Państwowej Komisji o podjęcie działań zmierzających do wydania wytycznych skierowanych do prokuratorów biorących udział w przesłuchaniach małoletnich.
W wydanych wytycznych nr 2/2024 z dnia 9 sierpnia 2024 r. w sprawie zasad postępowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej Prokurator Generalny wskazał, że w przypadku przesłuchania małoletnich pokrzywdzonych, prokurator ma:
– dbać o niezakłócony przebieg przesłuchania, (a w szczególności o to, aby nikt nie wchodził do Przyjaznego Pokoju Przesłuchań),
– aktywnie uczestniczyć w przesłuchaniu pokrzywdzonego poprzez zadawanie pytań (za pośrednictwem sędziego) oraz
– podejmować inne działania mające na celu wszechstronne wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności zdarzenia.
Ponadto wskazał, że w pomieszczeniu, w którym prowadzone jest przesłuchanie (przyjazny Pokój Przesłuchań), powinny znajdować się wyłącznie osoby uczestniczące w tej czynności:
sędzia i psycholog oraz tłumacz, jeżeli został powołany, a także wyjątkowo osoba wskazana przez małoletniego, jeżeli nie umożliwia to przeprowadzenia czynności albo nie utrudnia jej w istotny sposób lub nie ograniczy swobody wypowiedzi osoby przesłuchiwanej, natomiast w pokoju technicznym podczas przesłuchania przebywa protokolant, prokurator, obrońca podejrzanego, pełnomocnik pokrzywdzonego, oraz co do zasady przedstawiciel ustawowy pokrzywdzonego albo osoba, pod której stałą pieczą osoba przesłuchiwana pozostaje art. 51 § 2 k.p.k., lub osoba pełnoletnia wskazana przez pokrzywdzonego, pod warunkiem, że nie ogranicza to swobody wypowiedzi osoby przesłuchiwanej.
