W odpowiedzi na aktualne prace legislacyjne na poziomie Unii Europejskiej oraz toczącą się debatę publiczną wokół rozporządzenia CSAM, przedstawiamy stanowisko Państwowej Komisji w tej sprawie.

 

Po wieloletnich negocjacjach, 26 listopada 2025 r. osiągnięto porozumienie dotyczące tzw. rozporządzenia CSAM (ang. Child Sexual Abuse Material)[1]. Państwowa Komisja jednoznacznie popiera wszelkie działania zmierzające do ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym w środowisku cyfrowym. Z satysfakcją przyjmujemy postęp w tej sprawie i wyrażamy nadzieję na owocne negocjacje w Parlamencie Europejskim oraz rozpoczęcie konstruktywnego dialogu na temat możliwych rozwiązań technologicznych.

 

Regulacja CSAM stanowi istotne narzędzie w walce z tym zjawiskiem, które ma charakter globalny i wymaga skoordynowanej odpowiedzi ze strony wszystkich państw oraz sektorów. Uważamy również, że utworzenie – przewidywanego w ramach tej regulacji – Europejskiego Centrum odpowiedzialnego za przeciwdziałanie wykorzystywaniu seksualnemu osób małoletnich w cyberprzestrzeni jest pilnym i niezwykle ważnym wyzwaniem, kluczowym dla zahamowania rosnącej skali przemocy wobec dzieci i młodzieży.

Mając na uwadze ograniczony zakres argumentów pojawiających się w debacie publicznej dotyczącej wyzwań związanych z prewencją i zwalczaniem przestępstw na tle seksualnym wobec osób małoletnich w sieci, przedstawiamy poniżej punktowe zestawienie najistotniejszych z nich.

Skala problemu

• Wykorzystywanie seksualne dzieci w cyberprzestrzeni jest problemem globalnym, wymagającym pilnych działań na poziomie systemowym.
• Nawet 300 mln dzieci na świecie poniżej 18. roku życia doświadczyło wykorzystywania seksualnego w przestrzeni wirtualnej, a jedno na ośmioro dzieci doznało seksualnego nagabywania, obejmującego niechciane rozmowy
  o charakterze seksualnym, pytania lub prośby o intymne materiały ze strony dorosłych lub innych młodych ludzi[2].
• W 2024 r. do infolinii CyberTipline, prowadzonej przez NCMEC, wpłynęło blisko 20 mln raportów dotyczących materiałów mogących przedstawiać wykorzystywanie seksualne dzieci (w 2023 – 36 mln, w 2022 – 32 mln, a w 2021 – 29 mln). Zawierały one 28 mln zdjęć oraz 33,1 mln wideo, przy czym ich weryfikacja pozwoliła na ustalenie, że 44% zdjęć oraz 25% wideo było materiałami nowymi, czyli takimi, które mogły dotyczyć wykorzystywania seksualnego uwiecznionych na nich dzieci w czasie rzeczywistym. Ponad 51 000 raportów przekazano w trybie pilnym organom ścigania, gdyż dotyczyły dziecka znajdującego się w bezpośrednim zagrożeniu[3].
• Na terenie Unii Europejskiej nie funkcjonują rozwiązania analogiczne do tych obowiązujących w Stanach Zjednoczonych, gdzie potencjalne ujawnienie treści
  z kategorii CSAM jest obligatoryjnie raportowane, na mocy prawa federalnego, do lokalnej infolinii – CyberTipline. W UE działania podejmowane przez dostawców usług w tym zakresie mają charakter całkowicie dobrowolny, podczas gdy dane publikowane przez wskazaną infolinię wskazują, że zdecydowana większość zgłoszeń dotyczy przypadków spoza terytorium Stanów Zjednoczonych.
• Zgodnie z informacjami publikowanymi przez brytyjską infolinię Internet Watch Foundation, usługi komunikacyjne wykorzystujące silne szyfrowanie, tzw. szyfrowanie typu end-to-end (E2EE) stały się głównym kanałem rozpowszechniania CSAM[4].

Kontekst regulacji

• Pierwotna propozycja Komisji z 2022 r., zakładała nałożenie podobnych obowiązków na dostawców usług hostingu lub usług łączności interpersonalnej, na podstawie nakazów wykrywania. Takie podejście wzbudziło jednak obawy dotyczące nadmiernej ingerencji w prywatność użytkowników tych usług, w tym skanowania nawet silnie szyfrowanych wiadomości.
• Uzgodniony tekst prawny, usuwa obowiązkowe nakazy wykrywania, decydując się zamiast tego na wzmocnienie wymogów wobec platform w zakresie stosowania środków ograniczających ryzyko.
• Dobrowolne skanowanie usług komunikacyjnych w celu wykrywania CSAM pozostaje możliwym środkiem zaradczym, który firmy mogą stosować, aby zmniejszyć ryzyko na swoich platformach.
• Ważnym elementem uzgodnionej propozycji pozostało powołanie specjalnego centrum koordynacyjnego (Centrum Europejskie), którego zadaniem będzie wspieranie państw członkowskich oraz dostawców usług cyfrowych w skutecznym zwalczaniu zjawiska wykorzystywania seksualnego dzieci w cyberprzestrzeni.

 

Najbliższa przyszłość

Rada rozpoczyna negocjacje z Parlamentem, który w listopadzie 2023 r. wyraził sprzeciw wobec nakazów wykrywania na platformach E2EE. Uchwalenie prawa wymaga kompromisu między współprawodawcami UE, co może potrwać kilka miesięcy.

 

[1] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex:52022PC0209

[2] https://www.childlight.org/uploads/publications/into-the-light_2025-02-14-161448_ourm.pdf

[3] https://ncmec.org/content/dam/missingkids/pdfs/cybertiplinedata2024/2024-CyberTipline-Report.pdf

[4] https://www.iwf.org.uk/policy-work/preventing-the-upload-of-child-sexual-abuse-material-in-end-to-end-encrypted-e2ee-environments/