Osoby z niepełnosprawnością intelektualną – w tym małoletnie poniżej 15 lat – znacznie częściej mogą doświadczać przemocy seksualnej niż ich w pełni sprawni rówieśnicy. Tymczasem dane z badań nie mają odzwierciedlenia w oficjalnych statystykach ani w zgłoszeniach do Państwowej Komisji, co sugerować może, że wiele z tego typu przestępstw nie zostaje wyjaśnionych. Specyfika przemocy seksualnej w tej grupie była tematem spotkania 20 października z kierownikami i dyrektorami ośrodków dla osób z niepełnosprawnością prowadzonych przez Fundację im. św. Brata Alberta, w tym z prezesem Fundacji, ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim. Państwową Komisję reprezentował przewodniczący prof. Błażej Kmieciak.

 

Rozmowy dotyczyły przyczyn molestowania seksualnego osób z niepełnosprawnościami, w tym małoletnich, specyfiki działań sprawców oraz obowiązku sprawdzania w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym kandydatów do pracy z dziećmi z niepełnosprawnością. Przewodniczący Błażej Kmieciak przestawił działania Państwowej Komisji w zakresie ochrony wskazanej grupy przed przemocą seksualną, w tym współpracę z Pełnomocnikiem Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Pawłem Wdówikiem.

 

W Polsce brak jest danych na temat zjawiska przemocy seksualnej wobec osób z niepełnosprawnością, przypadki takie są zgłaszane rzadko (tylko 8 na blisko 500 zgłoszeń do Państwowej Komisji). Grupa ta jest szczególnie bezradna – z powodu stanu zdrowia może mierzyć się z istotnymi trudnościami przy zgłaszaniu doświadczanego cierpienia. Problemem jest też – niejednokrotnie niesłusznie zaznaczany- brak wiarygodności osób z niepełnosprawnością intelektualną, w tym skupianie się na ograniczeniach poznawczych, a nie na ochronie osoby pokrzywdzonej i ściganiu sprawcy. W trakcie spotkania pojawiły się pierwsze propozycje wzajemnego współdziałania, w zakresie stworzenia mechanizmów większej ochrony dzieci z niepełnosprawnością przed wykorzystaniem seksualnym.

 

Fundacja im. św. Brata Alberta działa od 1987 r. Wywodzi się z duszpasterstwa osób niepełnosprawnych i wspólnot „Wiara i Światło” z Krakowa. Do istnienia powołali ją śp. Zofia Tetelowska, śp. inż. Stanisław Pruszyński oraz kapelan „Solidarności” ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, obecny Prezes Zarządu Fundacji. Działania Fundacji obejmują prowadzenie domów stałego lub dziennego pobytu, warsztatów terapii zajęciowej, świetlic terapeutycznych, ośrodków adaptacyjnych, szkół oraz przedszkoli integracyjnych. Obecnie jest to 35 placówek z ponad 1200 wychowankami.

 

Oprócz codziennej opieki, Fundacja oferuje podopiecznym wiele możliwości osobistego rozwoju, pozwala zdobywać większą samodzielność i odkrywać radość z bycia aktywnym. W maju 2018 r., w małopolskim Chełmku, utworzyła spółdzielnię, w której zatrudnione są osoby niepełnosprawne intelektualnie.