W grudniu 2021 roku Państwowa Komisja zwróciła się do Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego, aby sprawy dotyczące wykorzystania seksualnego dzieci poniżej lat 15 zostały zaliczone do materiałów archiwalnych kategorii A, tj. spraw, które po upływie okresu przechowywania nie podlegają niszczeniu i są przechowywane wiecznie. Po interwencji Państwowej Komisji zostaną wprowadzone w tym zakresie zmiany zarówno na terenie prokuratur jak i sądów.

 

W ocenie Państwowej Komisji obecne regulacje, zarówno w sądach jak i prokuraturze budziły usprawiedliwione obawy, że akta na podstawie których Państwowa Komisja ma prowadzić postępowania wyjaśniające zostaną zniszczone, zanim Państwowa Komisja będzie miała możliwość podjęcia czynności w sprawie.

 

Prokurator Generalny przychylił się do stanowiska Państwowej Komisji i  już w marcu 2022 roku polecił wstrzymanie brakowania akt głównych i podręcznych spraw dotyczących przestępstw wykorzystania seksualnego dzieci do lat 15 (zob. komunikat Państwowej Komisji z 29 marca 2022 roku).

 

W dniu 19 kwietnia 2023 roku do Państwowej Komisji wpłynęło pismo Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – Pani Katarzyny Frydrych, w którym poinformowano o pozytywnym rozpatrzeniu wniosku Państwowej Komisji również w zakresie akt sądowych.

 

Ministerstwo Sprawiedliwości wskazało, iż co prawda przestępstwa określone w rozdziale XXV Kodeksu karnego nie zostały wprost zakwalifikowane do kategorii archiwalnej A, jednak podstawą prawną do zaliczenia ww. przestępstw do tej kategorii może być przesłanka wskazana w § 6 ust. 1 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 marca 2004 r. w sprawie przechowywania akt spraw sądowych oraz ich przekazywania do archiwów państwowych lub do zniszczenia, czyli wyjątkowe znaczenie akt sprawy oceniane przez pryzmat materiału zebranego w sprawie lub występujące w niej osoby. Mając zatem na względzie doniosłość przedstawionego problemu Ministerstwo Sprawiedliwości przesłało pisma do Prezesów podległych Sądów Apelacyjnych, Sądów Okręgowych, Rejonowych oraz Wojskowych Sądów Okręgowych i Wojskowych Sądów Garnizonowych, w których zasygnalizowało potrzebę dochowania szczególnej staranności przy podejmowaniu decyzji w zakresie zaliczania akt spraw sądowych do określonej kategorii archiwalnej, zwłaszcza w przypadku spraw o przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, o których mowa w rozdziale XXV Kodeksu karnego.

 

Ministerstwo Sprawiedliwości podzieliło tym samym stanowisko Państwowej Komisji, że przestępstwa skierowane przeciwko wolności seksualnej i obyczajności popełnione na szkodę małoletniego poniżej lat 15 stanowią szczególną rangę przestępstw, dlatego powinny znaleźć się w istniejącym już katalogu akt spraw sądowych, które nie podlegają zniszczeniu i są przechowywane wieczyste.

 

Powyższe ma szczególne znaczenie z uwagi na wprowadzoną nowelizację ustawy o Państwowej Komisji i zaawansowane prace Państwowej Komisji w zakresie rozpoczęcia prowadzenia postępowań wyjaśniających.